Atradius rapport: Wind en zon moeten Latijns-Amerikaanse energietransitie nieuw leven inblazen
Windpark Valle Central bij San Jose, Costa Rica
Latijns-Amerika loopt voorop in de energietransitie. Het heeft de schoonste elektriciteitsmix ter wereld. Maar die is vooral gericht op waterkracht, dat onderhevig is aan veranderende regencycli. Om leidend te blijven op het gebied van schone elektriciteit en een netto nul-uitstoot te bereiken in 2050 zou de regio meer moeten investeren in andere potentiële bronnen van groene energie, zoals zon, wind en aardwarmte.
Dit is een van de conclusies uit het rapport ‘Reviving Latin American energy transition needs wind and solar – Atradius Regional Economic Outlook – Latin America’ dat door kredietverzekeraar Atradius is gepubliceerd.
Latijns-Amerika kende een onverwacht sterke – zij het ongelijke – opleving van de diepe door Covid-19 veroorzaakte economische krimp. Een van de hoogste vaccinatiepercentages ter wereld heeft hieraan bijgedragen. Vanaf dit jaar zal de economische groei echter terugkeren naar het langzame groeipad van vóór de Covid-19-pandemie. Met een geraamde bbp-groei van respectievelijk 2,1% en 2,2% in 2022 en 2023, zal de regio opnieuw de langzaamste groei kennen in de wereld, afgezien van het door conflict getroffen Oost-Europa.
Dit komt door een minder gunstige externe omgeving, hoge inflatie, monetaire verkrapping en politieke onzekerheid. De Russische invasie in Oekraïne in februari 2022 verergert deze factoren. Dit geldt met name voor grondstofimporterende landen in het Caribisch gebied en in iets mindere mate in Centraal-Amerika.
Dit onderstreept de noodzaak van structurele hervormingen. Maar politieke onzekerheid in veel landen maakt de vooruitzichten voor dergelijke hervormingen ongunstig. Kwetsbaarheid voor klimaatverandering draagt tevens bij aan de uitdagingen waarmee de regio wordt geconfronteerd.
Gevolgen van opwarming aarde
Latijns-Amerika ondervindt nu al de gevolgen van de opwarming van de aarde en extreme weersomstandigheden. Stormen, regens en overstromingen komen vaker voor en zijn ernstiger in Centraal-Amerika en het Caribisch gebied, gletsjers smelten in het Andesgebied en regelmatig worden de Zuid-Amerikaanse landen Argentinië, Brazilië, Chili en Paraguay getroffen door ernstige droogteperioden. Deze gebeurtenissen hebben reeds negatieve gevolgen voor de infrastructuur van de regio, de elektriciteitsopwekking en de landbouw en het toerisme – twee van de belangrijkste exportsectoren van de regio. Klimaatverandering is dus een factor die de economische activiteit in Latijns-Amerika ondermijnt en daarmee ook de overheidsfinanciën.
Investeringen in andere duurzame bronnen
Investeringen in duurzame bronnen kan een nog trager economisch groeipad te voorkomen. Waterkracht is al jarenlang de grootste duurzame energiebron in de regio. De meeste geschikte rivieren zijn echter inmiddels geëxploiteerd. Als gevolg daarvan kan de opwekking van waterkracht geen gelijke tred houden met de groeiende vraag naar schone energie. Zo is het aandeel van hernieuwbare energiebronnen in de elektriciteitsproductie tussen begin jaren negentig en 2015 geleidelijk gedaald van twee derde tot 52%. Bovendien is de opwekking van waterkracht kwetsbaar voor klimaatverandering. Andere vormen van hernieuwbare energie nodig om deze energiebron aan te vullen.
Uitdagingen bij financiering van duurzame bronnen
Financiering van deze duurzame bronnen zal een uitdaging zijn. De Latijns-Amerikaanse ontwikkelingsbanken staan klaar om de landen in de regio te ondersteunen, niet alleen financieel, maar ook door het vaststellen van normen en het opzetten van platforms over klimaatverandering. Toch zal het grootste deel van de financiering uit particuliere bronnen moeten komen. Dit zal met name gelden voor veel Caribische landen die al hoge schulden hebben. Hun economieën zijn het meest kwetsbaar voor economische en financiële schokken en klimaatverandering, en zijn het minst in staat zich aan te passen.
Een aantal Latijns-Amerikaanse landen heeft laten zien vernieuwend te zijn op het gebied van klimaatfinanciering. Zo zijn het hoge-inkomensland Chili en het met schulden kampende lagere-middeninkomensland Belize koplopers geworden bij de financiering van hun klimaatambities. Dit biedt hoop voor de rest van de regio om investeringen in klimaatmitigatie- en adaptatiemaatregelen te financieren, waaronder de energietransitie. Maar de voorbeelden van Chili en ook Uruguay laten zien dat er vooral behoefte is aan een regering met duidelijke klimaatambities en een bedrijfsklimaat dat – klimaat – investeringen bevordert. Zonder dergelijke investeringen loopt de regio het risico van een ontgroening van haar elektriciteitsmix en een nog zwakkere productiviteit en economische groei.
Lees het volledige rapport.
Category: Wereldwijd
