IEA – Hernieuwbare energie zal tegen einde van dit decennium in bijna helft van wereldwijde elektriciteitsvraag voorzien
Hernieuwbare energie ligt op koers om aan het eind van dit decennium aan bijna de helft van de wereldwijde vraag naar elektriciteit te voldoen, aldus een nieuw rapport van het IEA, het internationale energieagentschap, dat vandaag is uitgekomen.
Dankzij ondersteunend beleid en gunstige economische omstandigheden zal de wereldwijde capaciteit voor hernieuwbare energie naar verwachting de rest van dit decennium een hoge vlucht nemen. In de elektriciteitssector zal het aandeel hernieuwbare energie naar verwachting toenemen van 30% in 2023 tot 46% in 2030. Zonne- en windenergie zorgen voor bijna al deze groei (30%). In 2030 wordt zon-PV de belangrijkste hernieuwbare elektriciteitsbron, gevolgd door wind, samen gaan zij voorbij aan waterkracht.
Het Renewables 2024 rapport, de jaarlijkse publicatie van het IEA over de sector, stelt vast dat de wereld tussen 2024 en 2030 meer dan 5.500 GW aan nieuwe hernieuwbare energiecapaciteit zal toevoegen – bijna drie keer zoveel als de toename tussen 2017 en 2023. De wereldwijde toevoegingen zullen ongeveer gelijk zijn aan de huidige elektriciteitscapaciteit van China, de Europese Unie, India en de Verenigde Staten samen.
China aan kop
Volgens het rapport zal China tussen nu en 2030 goed zijn voor bijna 60% van alle geïnstalleerde hernieuwbare capaciteit wereldwijd, gebaseerd op de huidige markttrends en het huidige beleid van de regeringen. Dat zou betekenen dat China aan het eind van dit decennium bijna de helft van de totale wereldwijde hernieuwbare energiecapaciteit voor zijn rekening zal nemen, tegenover een aandeel van een derde in 2010. Terwijl China de grootste hoeveelheid hernieuwbare energiebronnen toevoegt, groeit India het snelst van alle grote economieën.
In termen van technologieën wordt verwacht dat zon-PV alleen al goed zal zijn voor 80% van de groei van de wereldwijde hernieuwbare capaciteit tussen nu en 2030 – het resultaat van de bouw van nieuwe grote zonne-energiecentrales en een toename van zonne-installaties op daken door bedrijven en huishoudens.
Wind: verdubbeling expansie tussen 2024-2030
En ondanks de aanhoudende uitdagingen is de windsector ook klaar voor een herstel, met een verdubbeling van de expansie tussen 2024 en 2030, vergeleken met de periode tussen 2017 en 2023. Windenergie en fotovoltaïsche zonne-energie zijn nu al de goedkoopste opties om nieuwe elektriciteit op te wekken in bijna elk land.
Als gevolg van deze trends zijn bijna 70 landen, die samen goed zijn voor 80% van de wereldwijde hernieuwbare energiecapaciteit, klaar om hun huidige hernieuwbare ambities voor 2030 te bereiken of te overtreffen.
De groei is niet helemaal in lijn met het doel dat bijna 200 regeringen hebben gesteld tijdens de COP28 klimaatconferentie in december 2023 om de wereldwijde hernieuwbare capaciteit dit decennium te verdrievoudigen – het rapport voorspelt dat de wereldwijde capaciteit in 2030 2,7 keer het niveau van 2022 zal bereiken. Maar de analyse van het IEA geeft aan dat het volledig halen van de verdrievoudigingsdoelstelling heel goed mogelijk is als regeringen op korte termijn mogelijkheden voor actie benutten. Dit omvat het formuleren van gedurfde plannen in de volgende ronde van nationaal vastgestelde bijdragen in het kader van de Overeenkomst van Parijs, die volgend jaar worden verwacht, en het versterken van de internationale samenwerking om de hoge financieringskosten in opkomende en ontwikkelende economieën te verlagen, die de groei van hernieuwbare energie beperken in regio’s met een groot potentieel, zoals Afrika en Zuidoost-Azië.
“Hernieuwbare energie ontwikkelt zich sneller dan nationale regeringen doelstellingen zetten. Dit komt niet alleen door de inspanningen om de uitstoot te verminderen of de energiezekerheid te vergroten – het komt steeds meer doordat hernieuwbare energie vandaag de dag in bijna alle landen ter wereld de goedkoopste optie is om nieuwe energiecentrales te bouwen,” aldus Fatih Birol, uitvoerend directeur van het IEA. “Dit rapport laat zien dat de groei van hernieuwbare energiebronnen, vooral zonne-energie, dit decennium de elektriciteitssystemen over de hele wereld zal transformeren.”
Uitdagingen
Hernieuwbare energiebronnen liggen op koers om in 2030 bijna de helft van de wereldwijde elektriciteit op te wekken, met een verdubbeling van het aandeel van wind- en zon-PV tot 30%, volgens de voorspelling. Het rapport benadrukt echter dat regeringen hun inspanningen moeten opvoeren om variabele hernieuwbare bronnen zoals zon-PV en wind veilig te integreren in elektriciteitssystemen.
De laatste tijd zijn de curtailmentpercentages – waarbij de opwekking van hernieuwbare elektriciteit niet wordt gebruikt – aanzienlijk gestegen, nu al tot ongeveer 10% in verschillende landen. Om dit aan te pakken, moeten landen zich richten op integratiemaatregelen zoals het verhogen van de flexibiliteit van het elektriciteitssysteem. Een gezamenlijke inspanning om beleidsonzekerheden aan te pakken en vergunningsprocessen te stroomlijnen – en om 25 miljoen kilometer elektriciteitsnetten aan te leggen en te moderniseren en 1.500 GW aan opslagcapaciteit te bereiken tegen 2030, zoals benadrukt in eerdere analyses van het IEA – zou een nog groter aandeel opwekking uit hernieuwbare energiebronnen mogelijk maken.
Over het geheel genomen zal het aandeel van hernieuwbare energiebronnen in het eindverbruik van energie, onder aanvoering van de enorme groei van hernieuwbare elektriciteit, naar verwachting toenemen tot bijna 20% in 2030, tegen 13% in 2023. Ondertussen blijven hernieuwbare brandstoffen – het onderwerp van een speciaal hoofdstuk in het rapport – achter, wat de noodzaak onderstreept van specifieke beleidsondersteuning om sectoren koolstofvrij te maken die moeilijk te elektrificeren zijn.
Om de internationale klimaatdoelstellingen te halen, moet niet alleen de uitrol van hernieuwbare energie worden versneld, maar moet ook de toepassing van duurzame biobrandstoffen, biogassen, waterstof en e-brandstoffen aanzienlijk worden versneld, aldus het rapport. Aangezien deze brandstoffen duurder blijven dan hun fossiele tegenhangers, zal hun aandeel in de wereldwijde energievoorziening in 2030 waarschijnlijk onder de 6% blijven.
Productiecapaciteit hernieuwbare technologieën
In het rapport wordt ook gekeken naar de stand van zaken bij de productie van hernieuwbare technologieën. Verwacht wordt dat de wereldwijde productiecapaciteit voor zonne-energie tegen het einde van 2024 meer dan 1.100 GW zal bedragen, meer dan het dubbele van de verwachte vraag. Hoewel dit aanbodoverschot, geconcentreerd in China, een daling van de moduleprijzen heeft ondersteund – die daardoor sinds begin 2023 meer dan gehalveerd zijn – betekent het ook dat veel fabrikanten grote financiële verliezen lijden.
Gezien de groeiende internationale focus op industrieel concurrentievermogen wordt voorspeld dat de productiecapaciteit van fotovoltaïsche panelen in zowel India als de Verenigde Staten tegen 2030 zal verdrievoudigen, wat bijdraagt aan de wereldwijde diversificatie. Het produceren van zonnepanelen in de Verenigde Staten kost echter drie keer zoveel als in China, en in India is het twee keer zo duur. Volgens het rapport moeten beleidsmakers overwegen hoe ze een evenwicht kunnen vinden tussen de extra kosten en de voordelen van lokale productie, waarbij ze belangrijke prioriteiten zoals het creëren van banen en energiezekerheid moeten afwegen. Lees hier het volledige rapport.
Category: Wereldwijd