Europese Commissie wil EU-elektriciteitsmarkt hervormen om sneller in te zetten op hernieuwbare energie
De Europese Commissie heeft vandaag een hervorming van de EU-elektriciteitsmarkt voorgesteld. Dit is nodig om sneller in te zetten op hernieuwbare energie en het uitfaseren van gas, consumenten minder afhankelijk te maken van schommelende fossiele brandstofprijzen, ze beter te beschermen tegen toekomstige prijspieken en marktmanipulatie, en de EU-industrie schoon en concurrerender te maken.
Sinds de zomer van 2021 vertonen de energieprijzen ongekende pieken en schommelingen, met alle gevolgen van dien voor de Europese huishoudens en economie, en al helemaal sinds de invasie van Rusland in Oekraïne, waardoor een heuse energiecrisis in Europa is ontstaan. De voorgestelde hervorming is vorig jaar aangekondigd door voorzitter Von der Leyen in haar toespraak over de Staat van de Unie. De hervorming is onderdeel van het Green Deal-plan voor de industrie om Europa’s klimaatneutrale industrie concurrerender te maken en de transitie naar klimaatneutraliteit te versnellen.
Hernieuwbare energie zal steeds meer de norm worden voor Europese burgers en bedrijven. Dankzij hernieuwbare energie kunnen we energiesoevereiniteit bereiken en een einde maken aan onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. We moeten onze marktstructuur actualiseren om ervoor te zorgen dat deze transitie zo snel mogelijk plaatsvindt en consumenten kunnen profiteren van de lagere kosten van hernieuwbare energie. Frans Timmermans, uitvoerend vicevoorzitter voor de Europese Green Deal
Aanpassing bepaalde wetten
In het kader van de voorgestelde hervorming worden sommige EU-wetten aangepast, zoals de elektriciteitsverordening, de elektriciteitsrichtlijn en de Remit-verordening. Er komen prikkels voor langetermijncontracten voor niet-fossiele elektriciteitsproductie en maatregelen voor meer schone en flexibele oplossingen om de concurrentie met gas aan te gaan, bijvoorbeeld als het gaat om vraagrespons en opslag. De elektriciteitsrekeningen van consumenten zullen lager uitvallen doordat de impact van fossiele brandstoffen minder groot zal zijn en hernieuwbare energie minder duur is. Bovendien zal de voorgestelde hervorming open en eerlijke concurrentie op de Europese groothandelsmarkt voor energie stimuleren door markttransparantie en integriteit te verbeteren.
Duurzame en onafhankelijke EU-energievoorziening
Een energiesysteem op basis van hernieuwbare energie is niet alleen essentieel voor lagere rekeningen, maar ook voor een duurzame en onafhankelijke EU-energievoorziening, in lijn met de Europese Green Deal en het REPowerEU-plan. De hervorming, die deel uitmaakt van het Green Deal-plan voor de industrie, zorgt er ook voor dat de Europese industrie toegang krijgt tot hernieuwbare, niet-fossiele en betaalbare elektriciteitsvoorzieningen, wat belangrijk is voor het koolstofvrij maken van de economie en de groene transitie. Om onze energie- en klimaatdoelen te halen, moet de hernieuwbare energie aan het einde van dit decennium verdrievoudigen.
Consumenten beschermen en mondiger maken
Het voorstel biedt consumenten en leveranciers meer prijsstabiliteit in de vorm van hernieuwbare en niet-fossiele energietechnologieën. Essentieel in het voorstel is dat consumenten een ruime keuze aan contracten en duidelijkere informatie krijgen voordat ze contracten ondertekenen. Daarnaast wordt ook de prijsstabiliteit bevorderd door het risico te verminderen dat een leverancier failliet gaat. Het voorstel verplicht leveranciers hun prijsrisico’s ten minste af te dekken voor de volumes die onder vaste contracten vallen. Lidstaten worden ook verplicht om voor noodleveranciers te zorgen zodat geen enkele consument zonder elektriciteit komt te zitten. Lidstaten zullen kwetsbare consumenten met een betalingsachterstand beschermen, zodat ze niet worden afgesloten. Lidstaten kunnen de gereguleerde detailhandelsprijzen in crisistijd ook laten gelden voor huishoudens en kleine en middelgrote.
Vernieuwde regels verdeling hernieuwbare energie
De regels om hernieuwbare energie te delen worden vernieuwd. Consumenten zullen in wind- en zonneparken kunnen investeren en overtollige zonne-energie van panelen op hun dak ook aan hun buren en niet alleen aan hun leverancier kunnen verkopen. Zo wordt het bijvoorbeeld mogelijk een overschot aan zonne-energie te delen met je buurman.
Om het elektriciteitssysteem flexibeler te maken, moeten lidstaten nagaan wat hun behoeften zijn en nieuwe doelen stellen voor een flexibeler gebruik van niet-fossiele brandstoffen. Ze kunnen ook nieuwe steunregelingen invoeren, met name voor vraagrespons en opslag. Dankzij de hervorming kunnen systeembeheerders de vraag tijdens piekuren verminderen. Naast dit voorstel heeft de Commissie vandaag ook aanbevelingen gedaan aan de lidstaten om innovatie, technologie en opslagcapaciteit te bevorderen.
Voorspelbaardere en stabielere energiekosten om de industrie concurrerender te maken
Om de EU-industrie concurrerender en minder afhankelijk van prijsverschillen te maken, wil de Commissie stabielere langetermijncontracten faciliteren. Een voorbeeld daarvan zijn de stroomafnameovereenkomsten, waarmee bedrijven hun eigen rechtstreekse energieleveringen kunnen opzetten om zo van de stabielere prijzen van hernieuwbare energie en niet-fossiele elektriciteitsproductie te profiteren. Om de huidige belemmeringen, zoals kredietrisico’s van kopers, aan te pakken, worden lidstaten verplicht om marktgebaseerde garanties voor stroomafnameovereenkomsten beschikbaar te stellen.
Om energieproducenten een stabiel inkomen te bieden en bedrijven tegen prijsschommelingen te beschermen, moet alle overheidssteun voor nieuwe investeringen in inframarginale en must-run hernieuwbare energie en koolstofarme niet-fossiele elektriciteitsopwekking plaatsvinden via tweerichtingscontracten om verschillen te verrekenen, en moeten lidstaten overtollige inkomsten aan consumenten overhevelen. De hervorming zal een stimulans zijn voor de liquiditeit van markten voor langetermijncontracten die de toekomstige te betalen prijs vooraf vastleggen, zogenoemde “forwardcontracten”. Zo kunnen meer leveranciers en consumenten zichzelf gedurende langere periodes tegen extreem volatiele prijzen beschermen.
Integratie van hernieuwbare energie in energiesysteem
Er komen ook nieuwe verplichtingen om de integratie van hernieuwbare energie in het energiesysteem te vergemakkelijken en de voorspelbaarheid te verbeteren om deze energie op te wekken. Denk aan transparantieverplichtingen voor systeembeheerders op het gebied van netcongestie en handelstermijnen die dichter bij realtime moeten liggen.
Tot slot krijgen het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (ACER) en nationale regelgevende instanties meer bevoegdheden om toezicht te houden op de integriteit en transparantie van de energiemarkt. De geactualiseerde verordening voor de integriteit en transparantie van de groothandelsmarkt voor energie (Remit) zorgt voor een betere kwaliteit van gegevens en een grotere rol van ACER bij onderzoeken naar grensoverschrijdende gevallen van mogelijk marktmisbruik. Zo zullen consumenten en bedrijven in de EU beter worden beschermd tegen marktmisbruik.
Vervolgstappen
De voorgestelde hervorming zal nu door het Europees Parlement en de Raad moeten worden besproken en goedgekeurd voordat ze in werking kan treden. Bron: EC
Lees ook de reactie van WindEurope, de brancheorganisatie voor de Europese windsector.
Category: Wereldwijd
