Aanbevelingen aan provincie Flevoland na aanleiding van rol bij participatieproces Windpark Hanze
Naar aanleiding van een motie van Provinciale Staten van Flevoland, heeft de Randstedelijke Rekenkamer de rol van de provincie in het participatieproces bij Windpark Hanze onderzocht. Volgens het rapport heeft de provincie haar rol bij het participatieproces over het algemeen goed ingevuld maar ook wat tekortkomingen getoond.
Windpark Hanze is een windpark in het oosten van Flevoland, gelegen in de gemeente Dronten. Het windpark bestaat uit 15 windturbines en is een initiatief van oorspronkelijk 19 (later 26) grondeigenaren in het buitengebied ten noordoosten van Dronten. Zij zijn tevens inwoners van het gebied. Windpark Hanze is één van de elf windparken die zich hebben verenigd in Windkoepel Groen. Windkoepel Groen heeft met (onder andere) de provincie afgesproken dat de koepel zich inspant om bewoners van projectgebied Groen te betrekken en te laten participeren.
In 2019 bleek dat omwonenden (die geen deel uitmaken van het initiatief voor het windpark) ontevreden waren over de wijze waarop zij zijn betrokken bij Windpark Hanze en de mogelijkheden voor financiële participatie die aan hen zijn geboden. Zij hebben zich verenigd in de Vereniging Omwonenden Windpark Hanze (VOWH). Naar aanleiding van een motie van Provinciale Staten (PS) in mei 2019 heeft de provincie gespreksleiders ingezet. De gesprekken hebben geleid tot de ondertekening van een consensusdocument door Windpark Hanze en de VOWH.
In de periode hierna kwam er echter geen overeenstemming tussen Windpark Hanze en de VOWH. Daarop heeft de provincie meerdere bemiddelingspogingen ondernomen. Hoewel eind 2021 overeenstemming is bereikt tussen Windpark Hanze en de VOWH, bleek in het voorjaar van 2022 nog veel onvrede onder omwonenden. Dit heeft geleid tot een motie van PS, waarin de Randstedelijke Rekenkamer wordt verzocht om onderzoek te doen naar de participatie van bewoners en ondernemers bij Windpark Hanze en de rol van de provincie daarbij.
Conclusie rapport Windpark Hanze
De Randstedelijke Rekenkamer meent in haar rapport dat de provincie haar rol bij het participatieproces bij Windpark Hanze over het algemeen goed heeft ingevuld. De provincie heeft haar beperkte bevoegdheden bij participatie bij windenergie op verschillende manieren benut. Zo stimuleerde de provincie de mogelijkheden voor financiële participatie. Ook heeft de provincie het plan voor het windpark getoetst aan het beleid. Na onvrede onder omwonenden van het windpark, heeft de provincie zich met bemiddelingspogingen ingespannen om de situatie op te lossen.
Wel constateert de Rekenkamer enkele tekortkomingen van de provincie. Ten eerste betreft dit mogelijk gewekte verwachtingen bij betrokkenen, doordat de provincie niet voldoende heeft uitgelegd wat de mogelijkheden en beperkingen van de provincie bij participatie zijn. Ten tweede had de provincie ervoor kunnen kiezen om zelf een actieve rol op zich te nemen in de communicatie met omwonenden. Deze tekortkomingen hebben bijgedragen aan een situatie van verdeeldheid tussen omwonenden en initiatiefnemers van Windpark Hanze.
De conclusies en leerpunten zijn vertaald in vijf aanbevelingen aan het college van Gedeputeerde Staten en aan Provinciale Staten van Flevoland.
- Bied bij participatie in ruimtelijke projecten vanaf de start duidelijkheid aan betrokkenen over de speelruimte, rollen en besluitvorming van de provincie, conform de uitgangspunten voor participatiebeleid. Dit om te voorkomen dat de provincie verwachtingen wekt die zij niet waarmaakt.
- Reflecteer op de toereikendheid van de bevoegdheden van de provincie voor het sturen op participatie en de vrijheid van initiatiefnemers in het vormgeven van participatie en organiseer hierover een gedachtewisseling tussen PS en GS. Indien PS meer bevoegdheden voor het sturen op participatie bij hernieuwbare energie wenselijk achten, dring hier bij regering en parlement op aan.
- Overweeg om bij ruimtelijke projecten voor hernieuwbare energie een omgevingsovereenkomst met concrete afspraken over de betrokkenheid en participatie van de omgeving te stimuleren. Bespreek de uitkomst van de overwegingen in PS.
- Neem een actieve rol in participatieprocessen bij ruimtelijke projecten voor hernieuwbare energie. Daarmee kan de provincie bijdragen aan haar doelstelling om het maatschappelijke draagvlak voor windenergie te behouden en te vergroten. Het is aan de provincie om te bepalen op welke wijze zij hier invulling aan geeft.
- Bied duidelijkheid aan betrokken partijen over de mogelijkheden en beperkingen van de provincie, indien de provincie een grote rol neemt in een situatie van verdeeldheid. Dit om – voor zover mogelijk – te voorkomen dat er verwachtingen ontstaan die de provincie niet kan waarmaken.
Lees hier het volledige rapport.
Category: Windenergie
