Nieuw rapport geeft aanbevelingen voor stap naar circulaire energie-infrastructuur.
Afgelopen vrijdag tekenden netbeheerders Enexis, Alliander, Gasunie, Invest-NL en Fedet het nieuwe gezamenlijke rapport ‘Naar een Circulaire Energie-infrastructuur’ waarin zeven concrete aanbevelingen gedaan om de stap te maken naar een circulaire energie-infrastructuur.
De Nederlandse energietransitie staat voor een flinke uitdaging: miljoenen tonnen materiaal zijn nodig om de infrastructuur voor duurzame energie mogelijk te maken. Zo werd in 2020 werd alleen al door de regionale netbeheerders (Stedin, Enexis, Liander) zo’n 50 miljoen kilo materiaal ingekocht. Sindsdien is de vraag naar vooral middenspanningskabels verdubbeld of zelfs verdrievoudigd. Dezelfde trend is zichtbaar bij TenneT, als landelijke netbeheerder, vooral door de groei van offshore windparken. Deze groei zet door richting 2030 en 2050.
Dit gaat gepaard met hoge kosten, negatieve milieu-impact en toenemende onzekerheid over de beschikbaarheid van materialen. Om de energietransitie op een duurzame en haalbare manier vorm te geven, is een nieuwe aanpak nodig waarbij moet worden afgestapt van de lineaire werkwijze en worden toegewerkt naar een circulair systeem. Deze verandering moet een solide basis voor de toekomst realiseren en ervoor zorgen dat risico’s rondom materiaal schaarste afnemen.
De samenwerkende netbeheerders hebben in februari 2023 bestuurlijk commitment gegeven binnen Groene Netten. Daarbij hebben zij gezamenlijk de ambitie uit het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) om toe te werken naar 50% minder primair grondstofgebruik in 2030 (versus 2014, per kg) geaccordeerd.
Focus op elektriciteitskabels, gasleidingen, transformatoren en schakelinstallaties
Vanuit het perspectief van de netbeheerders zijn vooral de hoeveelheden elektriciteitskabels (hoog-, midden – en laagspanning) fors: +50 tot +70% in 2050. Ook het aantal transformatorstations neemt als gevolg van deze groei in capaciteit sterk toe. De materiaalvraag bestaat vanuit het perspectief van netbeheerders vooral uit aluminium (o.a. als geleider in kabels) en koper (in zowel kabels als transformatoren), staal (o.a. in transformatoren en hogedruk gasbuizen), hoogwaardige kunststoffen, rubber en transformatorolie.
Rapport ‘Naar een Circulaire Energie-infrastructuur’
Om het gezamenlijke doel te bereiken heeft Invest-NL een onderzoek ondersteund, uitgevoerd door netbeheerders Enexis, Alliander, Gasunie in samenwerking met producenten, toeleveranciers en branchevereniging Fedet. In het rapport staan zeven concrete aanbevelingen die partijen in de energie-infrasector helpen met de realisatie van een circulaire energie-infrastructuur.
- Co-creëer circulaire oplossingen samen met producenten, netbeheerders en ketenpartners.
- Formuleer gezamenlijke inkoopspecificaties en categoriemanagement over de netbeheerders heen.
- Geef circulariteit voldoende gewicht in aanbestedingen met een helder afwegingskader.
- Stel levensduurverlenging centraal in technische uitgangspunten en interne werkprocessen.
- Pas gezamenlijk de huidige normen en standaarden aan voor meer circulariteit.
- Ontwikkel een strategie voor circulaire materialen en businessmodellen.
- Investeer in keteninformatiesystemen.
Volgende fase
De volgende fase van deze transitie bestaat uit de implementatie van circulaire oplossingen in de praktijk. In 2024 zijn er drie sprints uitgevoerd door netbeheerders om circulaire mogelijkheden te verkennen. In een eerste sprint is gekeken naar de toepassing van gerecyclede en biobased plastics in kabels. In een tweede sprint is het upgraden van vermogenstransformatoren onderzocht. In de derde sprint zijn de mogelijkheden voor emissievrij en circulair staal verkend.
Deze praktijkgerichte aanpak zorgt ervoor dat de transitie niet alleen in theorie blijft hangen, maar ook daadwerkelijk kan worden gerealiseerd. Bron: Invest-NL
Category: Windenergie
