Nieuw IEA rapport: zon en wind spelen grote rol in bereiken nul-uitstoot wereldwijd tegen 2050
Het Internationaal Energieagentschap IEA bracht op 18 mei een alomvattende studie uit naar de manier waarop tegen 2050 kan worden overgeschakeld naar een energieneutraal energiesysteem en tegelijkertijd stabiele en betaalbare energievoorziening kan worden gegarandeerd, universele toegang tot energie mogelijk is en robuuste economische groei mogelijk wordt gemaakt. Opvallende uitkomst is dat IEA voor fossiele brandstoffen nauwelijks tot geen rol meer ziet om de doelen te halen.
Volgens IEA is de opbouw van een mondiale energiesector met netto nul-emissies in 2050 mogelijk maar vereist dit een ongekende transformatie van de manier waarop energie wereldwijd wordt geproduceerd, getransporteerd en gebruikt. De klimaatbeloften van overheden tot nu toe zouden hierin echter ver achterblijven.
Het rapport ‘Net Zero by 2050: a Roadmap for the Global Energy Sector’ bevat meer dan 400 prioriteiten voor wat er moet worden gedaan en wanneer, om de wereldeconomie in slechts drie decennia koolstofarm te maken.
Volgens IEA zal de energiewereld er tegen 2050 compleet anders uitzien. De wereldwijde vraag naar energie zal ongeveer 8% kleiner zijn dan nu, maar een economie dienen die meer dan twee keer zo groot is en een bevolking met 2 miljard mensen meer.
Grote rol voor windenergie en zon
Om de doelen te halen moet tussen nu en 2030 alle beschikbare schone energietechnologieën – zoals hernieuwbare energiebronnen, elektrische voertuigen en energie-efficiënte renovatie van gebouwen – op grote schaal worden ingezet. Zo zouden tegen 2035 er al geen verkopen van nieuwe personenauto’s met verbrandingsmotoren moeten zijn, en tegen 2040 de wereldwijde elektriciteitssector al een netto nul-uitstoot hebben bereikt.
Bijna 90% van de elektriciteitsopwekking komt uit hernieuwbare bronnen. In 2050 moet het geïnstalleerd vermogen aan duurzame energie uitkomen op 26.600 GW. Zon-PV en wind zijn samen goed voor bijna 70%. Zonne-energie wordt ’s werelds grootste bron van de totale energievoorziening. Wind volgt. Een snelle schaalvergroting van zon en wind dit decennium is nodig, met jaarlijkse toevoegingen van 630 gigawatt (GW) aan fotovoltaïsche zonne-energie (PV) en 390 GW wind tegen 2030, vier keer het recordniveau van 2020. Van 2030 tot 2050 komt daar jaarlijks 600 GW zon-PV en 340 GW wind bij. Offshore wind wordt in de loop van de tijd steeds belangrijker (meer dan 20% van de totale windtoevoegingen tussen 2021 en 2050, vergeleken met 7% in 2020).Vanaf 2030 gaat drijvende wind een grotere spelen.
Geen plaats meer voor nieuwe fossiele brandstoffen
Het grootste deel van de rest is afkomstig van kernenergie. Fossiele brandstoffen dalen van bijna vier vijfde van de totale energievoorziening vandaag tot iets meer dan een vijfde. Volgens het rapport zou vanaf 2021 geen nieuwe gas- of olievelden uit gegeven mogen worden. Hetzelfde geldt voor nieuwe mijnen of verlengingen van bestaande. Fossiele brandstoffen die overblijven, worden gebruikt in goederen waar de koolstof in het product zit, zoals kunststoffen, in faciliteiten die zijn uitgerust met koolstofafvang en in sectoren waar technologische opties met een lage uitstoot schaars zijn.
Waterstof- en waterstofgebaseerde brandstoffen zullen de hiaten moeten opvullen waar elektriciteit fossiele brandstoffen niet gemakkelijk of economisch kan vervangen en waar beperkte duurzame bio-energiebronnen niet kunnen voldoen aan de vraag. Dit omvat het gebruik van op waterstof gebaseerde brandstoffen voor schepen en vliegtuigen, maar ook waterstof in zware industrieën zoals staal en chemicaliën.
Investeringen noodzakelijk
Fatih Birol, de IEA Executive Regisseur: “De schaal en snelheid van de inspanningen die vereist zijn door dit cruciale en formidabele doel – onze beste kans om klimaatverandering aan te pakken en de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 ° C – maken dit misschien wel de grootste uitdaging waar de mensheid ooit mee te maken heeft gehad.
De weg van het IEA naar deze betere toekomst brengt een historische stijging van de investeringen in schone energie met zich mee die miljoenen nieuwe banen creëren en de wereldwijde economische groei stimuleren. Om de wereld op dat pad te brengen, zijn krachtige en geloofwaardige beleidsmaatregelen van regeringen vereist, ondersteund door veel grotere internationale samenwerking. ”
Zo zou de reductie in CO2-uitstoot wereldwijd tussen nu en 2030 zijn afkomstig van technologieën die vandaag de dag direct beschikbaar zijn. Maar in 2050 moet bijna de helft van de reducties afkomstig zijn van technologieën die zich momenteel alleen in de demonstratie- of prototypefase bevinden. Dit vereist dat regeringen hun uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling – en voor het demonstreren en toepassen van schone energietechnologieën – snel verhogen en her prioriteren, waardoor ze centraal komen te staan in het energie- en klimaatbeleid. Vooruitgang op het gebied van geavanceerde batterijen, elektrolysers voor waterstof en directe luchtopvang en -opslag kan bijzonder veel impact hebben.
De totale jaarlijkse energie-investeringen stijgen tot 5 biljoen dollar tegen 2030, wat 0,4 procentpunt per jaar extra toevoegt aan de wereldwijde bbp-groei, op basis van een gezamenlijke analyse met het Internationaal Monetair Fonds. De sprong in particuliere en overheidsuitgaven creëert miljoenen banen in schone energie, inclusief energie-efficiëntie, en in de engineering-, productie- en bouwsector. Dit alles zorgt ervoor dat het wereldwijde bbp in 2030 4% hoger ligt dan het zou bereiken op basis van de huidige trends.
Voor en met burgers
Een transitie van een dergelijke omvang en snelheid kan niet worden bereikt zonder aanhoudende steun en participatie van burgers, wier leven op verschillende manieren zal worden beïnvloed.
“De transitie naar schone energie is voor en over mensen”, zegt Birol. “Onze Roadmap laat zien dat de enorme uitdaging van de snelle overgang naar een energieneutraal energiesysteem ook een enorme kans is voor onze economieën. De overgang moet eerlijk en inclusief zijn en niemand achterlaten. We moeten ervoor zorgen dat opkomende economieën de financiering en technologische knowhow krijgen die ze nodig hebben om hun energiesystemen op een duurzame manier uit te bouwen om aan de behoeften van hun groeiende bevolking en economieën te voldoen. ”
Gedragsveranderingen, met name in geavanceerde economieën – zoals het vervangen van autoritten door wandelen, fietsen of openbaar vervoer, of het afzien van een langeafstandsvlucht – zijn ook nodig. Deze moeten zorgen voor ongeveer 4% van de cumulatieve emissiereducties.
Volgens Birol heeft de IEA Roadmap een mondiale reikwijdte, maar elk land zal zijn eigen strategie moeten ontwerpen, rekening houdend met zijn eigen specifieke omstandigheden. Plannen moeten de verschillende stadia van economische ontwikkeling van landen weerspiegelen. Dit zou betekenen dat meer ontwikkelde economieën eerder nul-uitstoot realiseren.
Het rapport is bedoeld als informatie voor de onderhandelingen op hoog niveau die zullen plaatsvinden tijdens de 26e Conferentie van de Partijen (COP26)in november in Glasgow. Het werd gevraagd als input voor de onderhandelingen door het COP26-voorzitterschap van de Britse regering. Bron: IEA
Category: Drijvende windenergie, Wereldwijd
