Europa voegt 2.1 GW aan offshore wind capaciteit toe in H1 2023
Europa heeft in de eerste helft van 2023 2,1 GW aan nieuwe offshore windenergie geïnstalleerd en definitieve investeringsbeslissingen genomen voor nog eens 5 GW. Dit blijkt uit cijfers van de Europese windorganisatie WindEurope. Er is echter nog veel nodig om de klimaatdoelstellingen te halen.
Hollandse Kust Zuid OWP ©Vattenfall_Matthias-Ibeler
Europa installeerde 2,1 GW aan nieuwe offshore windcapaciteit in de eerste helft van 2023. Hiermee komt de totale offshore windcapaciteit op 32 GW. Meer dan de helft hiervan vond plaats in Nederland. De rest was in het VK, Duitsland en Noorwegen.
Achterstand op klimaatdoelstellingen
Dit is onder het niveau dat nodig is om de Europese energie- en klimaatdoelstellingen te halen. Investeringen werden in 2022 uitgesteld vanwege de onzekerheid over de regelgeving als gevolg van abrupte ingrepen van de overheid in de energiemarkten. Europa heeft dus een inhaalslag te maken.
De EU zou tussen nu en 2030 gemiddeld 11 GW per jaar offshore moeten bouwen. Het is altijd duidelijk geweest dat er meer zou worden gebouwd in de tweede helft van het decennium. Maar het huidige tempo, 1,4 GW in H1 2023 in de EU, is nog steeds onder de maat.
Verschillende maatregelen nodig
Europa moet zijn toeleveringsketen voor offshore windenergie uitbreiden om deze grote groei te ondersteunen. Maar de noodzakelijke investeringen in fabrieken, arbeidskrachten en infrastructuur gaan ook niet snel genoeg. Er zijn al knelpunten in de productie van funderingen voor offshore windturbines en in de beschikbaarheid van installatieschepen. Er zijn ook nieuwe turbine- en kabelfabrieken, 9 miljard euro aan investeringen in haveninfrastructuur, en grote investeringen in nieuwe netwerkverbindingen nodig.
Europa moet zijn regelgeving aanpassen (bv. vergunningen en marktontwerp) om de business case voor dergelijke investeringen te maken. Er is ook overheidssteun nodig. Maar de Green Deal Industrial Plan en de Net-Zero Industry Act van de EU schieten in hun huidige vorm tekort, zo stelt WindEurope. De EU moet geld op tafel leggen om de toeleveringsketen te helpen opschalen – en niet alleen innovatie financieren. Nationale overheden moeten maximaal gebruik maken van de nieuwe flexibiliteit die ze hebben in de EU-staatssteunregels om investeringen te ondersteunen. En de veilingregels moeten investeringen in de veerkracht van de toeleveringsketen en andere gebieden met toegevoegde waarde belonen.
Ontwerp veilingen aanpassen
Volgens WindEurope moeten regeringen de veilingprijzen volledig indexeren om de inflatie tussen de veiling en de daadwerkelijke aankoop van de apparatuur te dekken. De kosten van offshore windturbines zijn de afgelopen twee jaar met wel 40% gestegen. Als regeringen dat niet erkennen, zullen ze projecten verliezen, net zoals het VK het Boreas offshore windproject van Vattenfall heeft verloren.
Regeringen moeten hier niet toegeven aan de verleiding van “uncapped negative bidding” – ontwikkelaars verplichten om zoveel te betalen als ze kunnen voor het voorrecht om een offshore windpark te bouwen. Van de 12 GW offshore wind die tot nu toe dit jaar in acties is toegekend, is 60% toegekend met niet-afgetopte negatieve biedingen. Maar de bedragen die ontwikkelaars willen betalen zijn enorm – meer dan 1,5 miljard euro per GW in Duitsland. De ontwikkelaars zullen deze kosten moeten doorberekenen aan de elektriciteitsverbruikers en/of de toeleveringsketen, die het allebei al moeilijk hebben.
Financiële activiteit herstelt zich langzaam
Vorig jaar was er geen enkele nieuwe investering in grootschalige offshore windenergie in Europa. Definitieve investeringsbeslissingen (FID) werden uitgesteld omdat de inflatie de projectkosten opdreef en investeerders werden afgeschrikt door overheidsinterventies in de elektriciteitsmarkten. Dit jaar is de situatie verbeterd. Zes grote projecten hebben een FID bereikt met een totale investering van 15 miljard euro en 5 GW aan nieuwe capaciteit. Maar sommige investeringen blijven uit en veel investeerders blijven aarzelen.
Drijvende offshore windenergie in opkomst
Een van de nieuwe offshore windparken die dit jaar zijn voltooid, is het drijvende offshore windpark Hywind Tampen in Noorwegen. Met 95 MW is dit het grootste drijvende windpark ter wereld en brengt het de totale drijvende windcapaciteit in Europa op 208 MW.
Frankrijk veilt een drijvend windpark van 250 MW voor de kust van Bretagne en plant volgend jaar nog meer veilingen. Verschillende gigawatts aan drijvende windparken zijn nu in ontwikkeling, ook in het VK en in Zuid-Europa. Portugal bereidt zijn eerste drijvende windveilingen voor.
Dankzij drijvende windenergie kunnen landen met diepere zeeën (waterdieptes van meer dan 60 meter) beginnen met offshore windenergie. Europa kan in 2030 3 tot 4 GW aan drijvende windenergie operationeel hebben. Met het juiste beleid door regeringen zou zelfs tot 10 GW mogelijk moeten zijn, zo meldt WindEurope. Lees hier het hele rapport.
Category: Drijvende windenergie, Wereldwijd
