Ondernemers en investeringskansen voor on- en offshore windenergie in Roemenië
Denisa Kasa
Roemenië is in 2007 tot de EU toegetreden en sindsdien heeft de duurzame energiesector van dit land zich in snel tempo ontwikkeld. Na een eerste investeringsgolf tussen 2008 en 2016, lijkt er nu een tweede golf aan te komen, welke zal bijdragen aan het streven van Roemenië om het aandeel van hernieuwbare energie in de energiemix te laten groeien tot 35% in 2030.
Ten tijde van de toetreding tot de EU had Roemenië zich nog niet toegelegd op de invoering van nieuwe technologieën om zijn energiesysteem te verduurzamen. Naast conventionele energie lag de focus voornamelijk nog op de ontwikkeling van waterkrachtcentrales, die goed waren voor de productie van 25,8% van de verbruikte energie.
Eerste investeringsgolf in wind 2008 – 2016
Hoewel de eerste investeringen in windenergie in Roemenië hun oorsprong vonden in 2004, hebben de belangrijkste ontwikkelingen zich pas vanaf 2008 voorgedaan, toen nieuwe wetgeving elektriciteitsproducenten de mogelijkheid bood groenestroomcertificaten te krijgen voor de productie van energie uit hernieuwbare bronnen.
Volgens een van onze gesprekspartners, Varinia Radu, partner bij CMS Roemenië, heeft deze eerste investeringsgolf (2008-2016) de productiecapaciteit van wind in Roemenië met meer dan 3 GW doen toenemen. Hieruit kan worden afgeleid dat de windenergiesector in Roemenië vergelijkbaar is met die in Nederland wat betreft de afhankelijkheid van de steunregelingen en subsidies die de overheid vaststelt.
Nieuwe golf van investeringen
Volgens WindEurope is de productiecapaciteit van windenergie door investeringen in projecten na 2016 niet toegenomen. Om precies te zijn is de geïnstalleerde windenergiecapaciteit in Roemenië tussen 2016 en 2020 blijven steken op 3,03 GW. Desondanks bereidt Roemenië zich nu wederom voor op een nieuwe golf van investeringen in windenergieprojecten. Bedrijven en organisaties in het hele land anticiperen op nieuwe steunregelingen met onder meer een versterkt beleid inzake Power Purchase Agreements (PPA’s) en Contract For Differences (CFD’s).
Onshore wind
Een vertegenwoordiger van de Roemeense Wind Energie Associatie (RWEA), Kees Stiggelbout, vertelde ons dat de stemming voor toekomstige investeringen in de windenergiesector in Roemenië in de komende jaren tamelijk positief is. Hij zei dat er interessante kleine en middelgrote onshore projecten gepland zijn om in de nabije toekomst in Roemenië te worden ontwikkeld en gebouwd. Volgens schattingen is de cumulatieve omvang van deze onshore windprojecten 1,5 GW. Dit is in lijn zijn met het streven (Green Deal) van het land om het aandeel van hernieuwbare energie in de energiemix te verhogen tot 35% in 2030 (momenteel is 12,4% van de energie in Roemenië afkomstig van wind).
Offshore wind
Interessant genoeg heeft de Wereldbank geraamd dat naast het potentieel van onshore windprojecten, Roemenië ook een offshore potentieel heeft van ruwweg 76 GW. Tot dusver zijn er echter nog geen investeringen gedaan in de implementatie van windturbines op het Roemeense deel van de Zwarte Zee.
Één van de eerste mogelijke investeerders in dit nieuwe segment is Hidroelectrica, een grote Roemeense elektriciteitsproducent die zijn investeringen momenteel diversifieert en niet alleen waterkrachtprojecten, maar ook in windenergieprojecten wil investeren. Het bedrijf heeft aangekondigd tegen 2026 een offshore windpark met een capaciteit van 300-500 MW in de Zwarte Zee te zullen bouwen. Door de aanhoudende oorlog tussen Rusland en Oekraïne kunnen de ontwikkelingen op het Roemeense grondgebied van de Zwarte Zee echter worden stilgelegd of uitgesteld.
Kansen
De nieuwe investeringen die zullen worden gedaan om te voldoen aan de Green Deal, zullen niet uitsluitend betrekking hebben op de ontwikkeling van windparken, maar ook op investeringen in het netwerk en conventionele capaciteit. Daarnaast kan het, nu de arbeidskosten in West-Europa de pan uit rijzen, voor Nederlandse fabrikanten van diverse componenten voor windenergieprojecten gunstig zijn om hun productiecentra te verplaatsen naar Oost-Europese landen. Nederlandse windenergiebedrijven dienen alert te zijn op steunregelingen of wetswijzigingen die de EU en de Roemeense overheid in de toekomst zouden kunnen invoeren. Deze vormen kansen voor productiefaciliteiten en verkoop van windenergie technologie in Roemenië. In Nederland gevestigde adviesbedrijven kunnen de komende jaren inspelen op de kans die de introductie van offshore wind in Roemenië voor hun branche biedt.
Hoewel er in Roemenië onshore ontwikkelingservaring voorhanden is, blijft er nog ruimte voor inbreng van Nederlandse bedrijven als investeerder/financier of als dienstverlener: op het gebied van advies, engineering, exploitatie- en onderhoudsdiensten. Daarnaast zouden oplossingen voor energieopslag ook welkom zijn in Roemenië, aangezien de zuidelijke regio van het land – waar de meeste windparken staan – momenteel te maken heeft met een oververzadiging van het net. Dit heeft te maken met de hoge concentratie van kernreactoren, kolencentrales en ook wind- en zonneparken in dit deel van het land.
Geschreven door:
Denisa Kasa, investeringsadviseur, Energy Investment Management
Denisa Kasa voert sinds september 2021 onderzoek uit naar de ondernemers- en investeringskansen die de energietransitie in Oost-Europese en Balkanlanden creëert. Dit artikel is gebaseerd op enkele van haar bevindingen over de Roemeense windenergiesector.
Tijdens de WindDay (16 juni 2022) zal Denisa twee rondetafel sessies faciliteren over ondernemers- en investeringskansen. Ga naar website van WindDay.
Dit artikel is de tweede in reeks. Lees ook Denisa’s bijdrage over Polen.
Category: Blog, Longreads, Wereldwijd
